ถาม     เมื่อปีที่แล้วผมได้ตัดสินใจเลือกซื้อกองทุนรวมไว้หนึ่งกองทุน จากกองทุนรวม 2 กองทุนที่ผมสนใจ  คราวนี้ผมอยากจะเปรียบเทียบผลตอบแทนของกองทุนรวมที่ได้ซื้อไว้กับกองทุนรวมที่ไม่ได้ซื้อในแบบง่ายๆ ได้อย่างไร  เพื่อดูว่าผมตัดสินใจได้ดีหรือไม่ครับ

          ตอบ    การคำนวณผลตอบแทนจากการลงทุนในกองทุนรวมก็มีลักษณะเช่นเดียวกันกับการลงทุนอื่นๆ โดยทั่วไป กล่าวคือ เราก็จะนำเงินที่ได้รับจากการลงทุนไปเปรียบเทียบกับเงินที่นำมาลงทุนในตอนแรกว่ามีจำนวนเพิ่มขึ้นหรือลดลงเท่าไร  แล้วจึงนำไปคิดคำนวณเป็นอัตราร้อยละ

                        อัตราผลตอบแทน = [ -1] X 100

            แต่ก่อนที่จะนำการลงทุนสองอย่างมาเปรียบเทียบกันนั้น  เราจะต้องมาดูกันก่อนว่าเราจะเปรียบเทียบอะไร  เราก็ต้องให้ปัจจัยนั้นเป็นตัวแปรเพียงอย่างเดียวในขณะที่ปัจจัยอื่นๆ ต้องคงที่หรือมีลักษณะเดียวกัน เช่น หากเราจะเปรียบเทียบความสามารถในการเลี้ยงปลาของผู้เลี้ยงสองคน  เราก็ต้องทำให้ปัจจัยในการเลี้ยงอื่นๆ เป็นเช่นเดียวกัน คือ พันธุ์ปลาก็ต้องเหมือนกัน จำนวนและขนาดเริ่มต้นก็ต้องเท่ากัน บ่อน้ำ อาหาร และน้ำที่ใช้เลี้ยงปลาก็ต้องเป็นแบบเดียวกัน  เราจึงจะเปรียบเทียบได้ว่าผู้เลี้ยงคนใดมีฝีมือในการเลี้ยงปลาที่ดีกว่ากันได้ 

             การลงทุนในกองทุนรวมก็เช่นกัน หากเราจะดูว่ากองทุนรวมใดให้ผลตอบแทนที่ดีกว่ากัน  ซึ่งแท้จริงๆ แล้วเป็นการเปรียบเทียบการบริหารจัดการกองทุนรวมของบริษัทจัดการว่าบริษัทใดบริหารเงินลงทุนของกองทุนรวมได้ดีกว่ากัน   ดังนั้น เพื่อให้เกิดความเป็นธรรมในการเปรียบเทียบเราจึงควรจะต้องเปรียบเทียบผลตอบแทนเฉพาะกองทุนที่มีนโยบายในการลงทุนที่เหมือนๆ กัน  ผลตอบแทนที่จะเปรียบเทียบก็ต้องเกิดจากช่วงระยะเวลาเดียวกันและเป็นช่วงระยะเวลาที่เท่ากันด้วย  นี่เป็นหลักการในการเปรียบเทียบการลงทุนสองอย่างในแบบง่ายที่สุด

            อย่างไรก็ดี ในการนำการลงทุนสองอย่างที่มีปัจจัยความแตกต่างกันมาเปรียบเทียบกันนั้นไม่สามารถทำได้หรืออย่างไร  เราก็ยังอาจจะสามารถทำได้ครับแต่ไม่ใช่ในทุกกรณี  เราจะทำได้ก็ต่อเมื่อเราสามารถนำความแตกต่างจากปัจจัยมาปรับเพิ่มหรือลดเพื่อให้เกิดความเป็นธรรมได้ เช่น กรณีการเลี้ยงปลานั้นหากผู้เลี้ยงปลารายหนึ่งใช้ยาเพื่อเร่งการเจริญเติบโตให้มากขึ้นกว่าปกติอีก 1 เท่าตัว 

            ดังนั้น หากเราจะเปรียบเทียบการเลี้ยงปลาของผู้เลี้ยงสองรายนี้เราก็ต้องปรับลดผลผลิตของผู้เลี้ยงปลาที่ใช้ยาเร่งการเจริญเติบโตเหลือเพียงครึ่งหนึ่งด้วย 

            ในการลงทุนในกองทุนรวมก็เช่นกัน  หากกองทุนรวมหนึ่งมีการจ่ายเงินปันผลแต่อีกกองทุนไม่มีการจ่ายเงินปันผล  เราก็จะต้องเพิ่มเงินปันผลนั้นเข้าไปเป็นผลตอบแทนของกองทุนที่จ่ายปันผลด้วย  ก่อนอื่นผมคงต้องขอให้ผู้ลงทุนทำความเข้าใจกับคำว่า “มูลค่าทรัพย์สินสุทธิต่อหน่วย (Net Asset Value per unit หรือที่มักจะเข้าใจและเรียกกันว่า NAV)” ซึ่งหมายถึง มูลค่าทรัพย์สินของกองทุนรวมในราคาตลาดหักด้วยหนี้สินของกองทุนรวมหารด้วยจำนวนหน่วยลงทุนทั้งหมดของกองทุนรวมนั้น  โดยจะเป็นข้อมูลตัวแทนที่เราจะสามารถนำไปใช้ในการคำนวณผลตอบแทนได้  

            การคำนวณผลตอบแทนของกองทุนรวมที่มีการจ่ายเงินปันผลให้เราแยกการคำนวณผลตอบแทนเป็นสองช่วงเวลา คือ มูลค่าเปรียบเทียบก่อนจ่ายเงินปันผลและมูลค่าเปรียบเทียบหลังการจ่ายเงินปันผล  แล้วจึงนำมูลค่าเปรียบเทียบทั้งสองช่วงมาเชื่อมต่อกันแล้วคิดคำนวณเป็นอัตราร้อยละจากสูตรการคำนวณดังนี้

อัตราผลตอบแทน = [( มูลค่าเปรียบเทียบก่อนจ่ายเงินปันผล X มูลค่าเปรียบเทียบหลังจ่ายเงินปันผล) -1] X 100

            โดย      มูลค่าเปรียบเทียบก่อนจ่ายเงินปันผล =

            และ     มูลค่าเปรียบเทียบหลังจ่ายเงินปันผล =

            ซึ่ง        NAVb คือ มูลค่าทรัพย์สินสุทธิต่อหน่วยต้นงวด

                        NAVd คือ มูลค่าทรัพย์สินสุทธิต่อหน่วยก่อนจ่ายเงินปันผล

                        NAVe คือ มูลค่าทรัพย์สินสุทธิต่อหน่วยปลายงวด

            แต่หากจะเปรียบเทียบกองทุนรวมที่มีนโยบายแตกต่างกัน  ก็จะเปรียบเสมือนนำการเลี้ยงปลาต่างสายพันธุ์ (ปลาทับทิมกับปลาดุก) มาเปรียบเทียบกัน  ซึ่งก็ต้องนำความแตกต่างจากปัจจัยมาปรับเพิ่มหรือลดด้วยข้อสมมติฐานที่ตั้งขึ้น  ความถูกต้องในการเปรียบเทียบจึงขึ้นอยู่กับสมมติฐานดังกล่าวว่ามีความเป็นธรรมเพียงใด

             สำหรับการเปรียบเทียบการลงทุนในกองทุนรวมที่มีนโยบายแตกต่างกัน  เราก็จะต้องคำนวณหาค่าความเสี่ยงของการลงทุนแต่ละกองทุนเพื่อนำมาปรับกับค่าอัตราผลตอบแทนที่คำนวณได้จากที่กล่าวข้างต้นเพื่อให้อยู่ในฐานของระดับความเสี่ยงเดียวกันเสียก่อน 

            แต่ว่าการคำนวณหาค่าความเสี่ยงนั้นไม่ใช่เป็นเรื่องง่ายๆ ดังนั้นผมจึงไม่ขอกล่าวถึงการคำนวณไว้ในที่นี้ครับ

Bangkokbiznews